Inspiratie - Anoniem

Een hoofdstuk over het schrijven van dit hoofdstuk en over grootse literatuur

'Een echte schrijver schrijft ook als hij geen inspiratie heeft,' typte Fink in het Google Docs document dat hij met Bram deelde. Daarna sloot hij de browser en opende een nieuwe .txt-file. Die noemde hij "B12_Inspiratie"

Het was de ochtend van koningsdag 2025. In het zonlicht op de witte keukentafel stond een leeg aquarium dat zijn zieke zus om voor Fink onbekende redenen voor zijn verjaardag per post naar hem had gestuurd (hij was de dag ervoor jarig geweest, maar daar wilde hij niet over schrijven). Buiten klonk gekrijs van meeuwen en gestommel van een vrachtwagen die iets aan het uitladen was voor de koningsmarkt of misschien voor de Albert Heijn verderop. Veel bier waarschijnlijk. Een vliegtuig op weg naar Schiphol gleed door de lucht en minderde snel hoogte, wat je kon merken aan het geloei van de motoren.

Fink dacht: Eigenlijk zou je een boek willen schrijven dat groots is, een boek met duizenden dwarsverbanden, een boek dat kosmisch is van opzet, maar dat in feite over iets heel kleins gaat, over een appel die in een opengescheurde kartonnen verpakking op een keukentafel ligt. Over een ijswikkel in een aquarium of in een woestijn of in de bek van een waterhoentje dat door een stinkende gracht zwemt.

Maar hoe? Hoe doe je dat?

Veel schrijvers wilden groots schrijven. Hij kende er wel een paar. Ze wilden hun Magnum Opus schrijven. Harry Mulisch had het ook geprobeerd met zijn Hemelse Ontdekking. Fink vond dat Harry gefaald had.

Hij herinnerde zich dat hij eens een manuscript van een jonge schrijver onder ogen had gekregen. Die jonge schrijver had allerlei grootse theoriën over zijn eigen werk: het zou het eerste auto-simulacrum zijn en hij had er allerlei citaten van beroemde schrijvers aan vooraf laten gaan.

Maar het werk zelf was niet meer dan een schools reisverslag doorspekt met recalcitrante en veroordelende opmerkingen en schuttingtaal('die hoer wilde alleen maar mijn pik'). En natuurlijk ook pornografische seks scenes. Omdat Nederlanders dat aanzien voor literatuur.

Fink haalde de blauwe dop van een bic-pen en maakte met het mesvormige uiteinde (dat zogenaamd bedoeld was om de bic aan je borstzakje vast te maken, maar iedereen wist wel waarvoor dat uiteinde werkelijk diende) zijn oor schoon. Er zat geen oorsmeer in, want hij had zijn oren de dag ervoor uitvoerig gereinigd voor Brams tong, herinnerde hij zich nu.

Maar wat is dan goede literatuur? vroeg Fink zich af. Wat is goed? Hemingway was goed, vanwege zijn glasheldere eenvoud. Dostojevski vanwege zijn filosofieën en zijn bizarre karakters. Pynchon vanwege zijn complexiteit en zijn detailwerk. Hrabal vanwege zijn bezopen situaties. Borges vanwege zijn denkbeelden. En Bukowski dan? Ja ok, die was ook wel goed: vanwege zijn brute eerlijkheid en omdat hij zo kwetsbaar was.

De bundel van Billie Vos lag nog steeds op tafel. Fink keek er een tijdje naar en klemde zijn kiezen opeen.

Was hij kleinzerig? Ja, hij was kleinzerig. Natuurlijk was hij dat. Zoals elke schrijver vóór hem. Maar hij vocht ook tegen een grote vijand, tevens zoals elke schrijver vóór hem.

Maar wat hadden die grote schrijvers allemaal gemeen? Wat was het dat hen verbond? Er moest toch een gemeenschappelijke factor zijn waarom deze schrijvers als 'groots' gezien werden?

Hij tikte met de bicdop op tafel. Wat was het? Wat was de verbindende factor? Waarom kon je zo van ze houden en waarom waren ze zo werkelijk? Waarom was Mann groots? Waarom Céline? Sophocles? Hiraide? Waarom Camus en Faulkner? Wat maakte dat zij rivieren waren die de werkelijkheid schiepen waar andere schrijvers droog waren en onvruchtbaar? Wat maakte dat je zo verslingerd aan hen kon raken? Wat maakte dat je kon meedrijven in hun stroom?

Hij pakte een papiertje (het had ooit in zijn achterzak gezeten als boodschappenlijstje en zwierf nu al een paar dagen rond op tafel, het was gekreukt en de structuur van het papier was glad gesleten in zijn zak en er zaten scheurtjes aan de randen). Hij schreef er met zijn bicpen op:

- Omdat ze technisch goed zijn

- Omdat ze EIGEN zijn

- Omdat je van ze kunt houden

- Omdat ze een aspect van de werkelijkheid onthullen

- Omdat ze waarnemen wat anderen niet waarnemen

Hij tikte nog een paar maal met de pen op tafel. Hij wist dat hij nog iets bedacht had, maar hij kon er niet meer bij. Het was uit zijn gedachten verdwenen.

En nu hij het teruglas, waren drie van de opmerkingen eigenlijk dezelfde: originaliteit. Ging het daarom? Om oorspronkelijkheid?

Misschien was dat het. Dan kon je het lijstje dus inkorten tot: oorspronkelijkheid, liefde en techniek. Was dat het? Was dat de kern van de literatuur? Oorspronkelijkheid, liefde en techniek? Waarom was Mulisch dan niet literair? Waarom was hij een paljas? Waarom schreven ze in Frankrijk dat Mulisch 'een stijl had die zo plat was als het land waar hij vandaan kwam'? Waarom had geen enkele Nederlander ooit de Nobelprijs voor de literatuur gewonnen? Omdat Nederlanders geen smaak hadden? Omdat ze zo plat waren? Omdat hun levens te geordend waren om literair te kunnen zijn?

Er waren zoveel vragen waar hij geen antwoord op kon vinden en bovendien draaide hij al jaren in dezelfde rondjes.

Hij pakte het aquarium van tafel en zette het als een rechthoekige astronauten helm over zijn hoofd.

Zo keek hij een tijdje naar het lege bestand op zijn scherm. Maar het glas bedampte en hij zette het aquarium terug op tafel. 'Made in PRC' stond er op een stickertje op het glas.

Hij opende hij opnieuw het Google Docs document. Ondanks het vroege uur en ondanks dat hij met zijn gezin op een camping stond, had Bram er al iets in getypt: "ik denk aan je dikke pik die je tegen me aandrukte."

Fink glimlachte en typte: "Ja, daar gáát mijn concentratie. Zo kan ik toch niet aan mijn verhaal schrijven? Hongerig wolfje van me. Ik wil dat ook. Ik wil je stijve pik tegen de mijne en je ballen in mijn hand."

Daarna sloot hij het document en keek wezenloos naar het hoofdstuk B12_inspiratie. Hij schudde zijn hoofd en ging op de bank liggen.

In de traanbuis klonk getrippel van kindervoetjes.

Vond je deze tekst leuk? Deze schrijver wil graag meer lezers. Je kunt hem/haar op de volgende manieren helpen:
- Geef hierboven een hartje. Meer hartjes betekent meer lezers voor deze tekst.
- Laat hier beneden een reactie achter. Ook dit trekt weer nieuwe lezers aan.
- Stuur dit verhaal naar iemand die van lezen houdt.
Namens de schrijver: heel erg bedankt voor je hulp!! ❤

*Bram